Polskie Ateny ponownie w kwiatach. Muzeum Czartoryskich w Puławach z plenerową wystawą florystyczną

Już niebawem, za sprawą wydarzenia „Wiszące ogrody księżnej Izabeli”, w parku puławskiego pałacu pojawią się tysiące kwiatów. Wielkoformatowe aranżacje florystyczne nawiązywać będą do ogrodniczej tradycji zapoczątkowanej przez Izabelę Czartoryską. Królować będzie prawdziwie arystokratyczna odmiana róż.

To z inicjatywy Izabeli Czartoryskiej trzydziestohektarowy teren okalający pałac zmienił się pod koniec XVIII wieku w jeden z najsławniejszych ówcześnie parków w Europie. Księżna stworzyła przestrzeń wręcz magiczną. Wszystko dzięki bogactwu kwiatów i drzew, elementom typowym dla ogrodów w stylu angielskim (urokliwe mostki, altany i źródełka), ale i nasyceniu symboliką. Widać ją m.in. w charakterze licznych budowli (np. stylizowanej na antyczną Świątyni Sybilli – pierwszego polskiego muzeum narodowego), czy w rozlokowanych w różnych częściach parku kamiennych inskrypcjach. Z powodu wspaniałej architektury całego kompleksu, już z początkiem XIX stulecia okolicę zaczęto nazywać polskimi Atenami.

Niestety – po przegranym powstaniu listopadowym majątek został skonfiskowany, a sam park puławski utracił dawną świetność. Dopiero dziś powoli powraca do sentymentalnej, baśniowej formy nadanej mu przez Izabelę. Atmosferę tę ma odtworzyć zbliżająca się wystawa instalacji florystycznych – nie tylko wiszących, ale i pływających, wyczarowanych z tysięcy kwiatów. Główną rolę zagra romantyczna, arystokratyczna róża Avalanche+®, regularnie goszcząca na ślubach koronowanych głów, czy… papieskich orędziach. Jej pastelowe barwy dopełni chryzantema Pina Colada – odmiana podbijająca w ostatnich miesiącach polskie kwiaciarnie. Prace powstaną pod kierunkiem Piotra Marca, mistrza florystyki.

Dawid Krążyński

Wystawę będzie można oglądać w dniach 18-19 lipca 2020 (otwarcie 18 lipca o godz. 16:00). Wydarzenie patronatem honorowym objęli: Prezydent Miasta Puławy Paweł Maj, Ambasada Królestwa Niderlandów w Polsce, Rodzinny Związek Czartoryskich herbu Pogoń Litewska oraz Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa PIB w Puławach. Program wydarzenia oraz dodatkowe informacje wraz z listą Sponsorów i Patronów medialnych wydarzenia na www.muzeumczartoryskich.pulawy.pl.

Więcej informacji o ekskluzywnej róży Avalanche+®: www.avalancheroses.com.

O pasji Izabeli Czartoryskiej do kwiatów

Wiszące Ogrody Księżnej Izabeli to plenerowa wystawa nawiązująca do ogrodniczych pasji księżnej Izabeli Czartoryskiej. Dzięki niej, to właśnie w Puławach powstał jeden z najsławniejszych i najpiękniejszych ogrodów w Europie, nawiązując stylem do ogrodów angielskich. Zamiłowanie księżnej do upiększania swego ogrodu najprzeróżniejszymi gatunkami drzew przerodziło się w ideę ukwiecenia i zadrzewienia całego kraju.

Sama księżna przez całe życie otaczała się kwiatami. W swojej książce Myśli różne o sposobie zakładania ogrodów w sposób szczególny oddawała hołd kwiatom, nazywając je najwdzięczniejszym dziełem wegetacji. W rozdziale zatytułowanym Do moich Przyjaciół wymieniała cechy kwiatów, które według niej stroją, świeżą i ożywiają Ogrody. Według księżnej symbolizowały one młodość, wdzięk i przyjaźń. Czartoryska upiększała nimi ogród ozdabiała nimi rozlokowane w różnych częściach parku kamienne inskrypcje.

Kwiaty zdobiły również prywatny ogródek księżnej. Tu księżna Izabela odpoczywała, jadła śniadania i przyjmowała gości. Sam ogródek powstał zapewne wraz z rozbudową pałacu puławskiego. Ten kwiatowy zakątek przylegał do jej prywatnych apartamentów. Miejsce to uosabiało ziemski Raj i charakteryzowało się szczególnym bogactwem kwiatów i krzewów, wśród których Czartoryska odnajdywała spokój i wytchnienie.

Nacechowanie symboliką sprawiało, że była to przestrzeń wręcz magiczno-baśniowa. Pod rosnącą tu zieloną sosną umieszczono posąg Fauna – symbol radości i szczęścia, zaś wśród topoli obsadzonych liliami i drzewkami pomarańczowymi dostrzec można było ołtarzyk z białego marmuru. Obsadzony różami i opatrzony tabliczką Bogu za moje dzieci przepowiadać miał dobrą przyszłość. Charakterystycznym elementem ogródka była przysłoniona akacją i pokryta wiciokrzewem ptaszarnia zamieszkiwana przez kanarki. W starej lipie pamiętającej kilka pokoleń swoje lokum znalazł słowik. Wśród posadzonych tu kwiatów i krzewów dominowały róże, azalie, magnolie, fiołki, mirty, lilaki, oleandry i lewkonie. Uwagę przykuwały jałowce o gibkich gałęziach oraz dzikie róże o wonnych liściach. Stał tu również mały stoliczek z ławeczką.

Księżna jadała przy nim śniadania spoglądając na rozciągające się krajobrazy z charakterystycznymi punktami – Wisłę usianą statkami, łąki Kępy z pasącym się bydłem. Niezmiennie jej oczy cieszyła Świątynia Sybilli oraz kościół we Włostowicach. Jak sama napisała:

… jestem najbardziej szczęśliwa będąc w moim małym ogrodzie, niż w każdym innym miejscu na świecie.

Opracowanie: Grażyna Bartnik, adiunkt, Muzeum Czartoryskich w Puławach